Slangen, hagedissen, kikkers en padden. Onderzoek naar amfibieën en reptielen is zijn specialiteit. Zijn vroegste herinneringen aan het landgoed zijn al verweven met zijn inzet voor de natuur. Jo de Valk was een jaar of zestien toen hij een poel op het landgoed schoonmaakte: ‘Een van de eerste dingen die ik voor de natuur heb gedaan.’
‘Bessen plukken met mijn moeder en eindeloos spelen in het bos. Toen ik klein was, waren we eigenlijk altijd in de natuur. De mens kan niet zonder de natuur, we zijn er afhankelijk van en onlosmakelijk mee verbonden. Daarom moeten we er ook zuinig op zijn. Je ziet in rap tempo allerlei soorten verdwijnen. Denk maar aan de bijensterfte en het insectentekort. Naast mijn baan als leraar biologie ben ik actief voor de RAVON: de kennisorganisatie voor reptielen, amfibieën en vissen en al meer dan 45 jaar lid van de werkgroep Milieubeheer Groesbeek. Ik herinner me dat we in de tijd van de zusters met een groep jongeren van de werkgroep alle planten en onkruid uit een poel verwijderden. Die was belangrijk voor het voortplanten van kikkers en salamanders, maar groeide helemaal dicht.
Ik was altijd op zoek naar dieren. Als ik me niet vergis, ben ik in die tijd ook nog een keer bij de zusters geweest om toestemming te vragen om rond te mogen kijken. Ik ken het landgoed dus vooral van vroeger en het jachtslot van de galafeesten, bruiloften en bijeenkomsten van Natuurmonumenten.
Op uitnodiging van Natuurmonumenten en Natuurbegraven Nederland mochten verschillende natuurgroepen hun mening over de plannen geven. Uiteraard wilden we graag weten wat de consequenties van natuurbegraven zijn. Is het schadelijk voor de natuur? Wordt het geen groot afgesloten gebied? Tijdens goede voorlichtings- en informatieavonden kreeg iedereen de gelegenheid om vragen te stellen en zijn woordje te doen. Ik had de indruk dat ze waarde hechtten aan ons oordeel. De excursie naar een bestaande natuurbegraafplaats heb ik zelf gemist. Hoewel ik er zelf totaal nog niet over nagedacht heb, respecteer ik uiteraard dat mensen voor natuurbegraven kiezen. Mens en natuur verbinden en de natuurkwaliteit verhogen. Die prijzenswaardige doelstellingen kan ik natuurlijk alleen maar onderschrijven.
De filosofie vind ik ook wel aardig, zolang er maar rekening gehouden wordt met de natuur en de diversiteit aan groen en dieren. In het droogdal staan bijvoorbeeld waardevolle bijzondere planten en zeldzame paddenstoelen. Uiteraard kan ik van de natuur genieten, maar als bioloog kijk ik onwillekeurig ook altijd naar de natuurwaarden. Wat hoor en zie ik? Welke soorten leven er? Zo ben ik jaren op zoek geweest naar de gladde slang. Dan is het wel heel bijzonder als je dat dier vindt. Niet voor mijn eigen triomf, maar omdat zo’n waarneming belangrijk is voor een gebied.
Op het landgoed behoort het droogdal tot mijn favoriete plekken. Grote blikvanger blijft natuurlijk het jachtslot, maar ook het bosgebied, de gerenoveerde kassen en de landwinkel zijn prachtig. Het is gewoon een heel mooi en afwisselend gebied. Eigenlijk hou ik van ik alle soorten natuur. Heide, bos, moerasgebieden, maar poelen, vijvers, sloten en vennetjes blijven me boeien. Tijdens mijn studie biologie was aquatische ecologie mijn hoofdvak. Ja, als ik eerlijk ben, heb ik het allermeest met water.’
“De mens kan niet zonder de natuur, we zijn er afhankelijk van en onlosmakelijk mee verbonden. Daarom moeten we er ook zuinig op zijn.”
